Bệnh táo bón ở trẻ nhỏ thường xảy ra khi trẻ bị thiếu chất xơ, không hay vận động hoặc uống nước không đủ. Táo bón khiến cho trẻ khó chịu, đau đớn và ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe. Đặc biệt tình trạng này kéo dài có thể ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa của trẻ. Vậy làm thế nào để phòng tránh bệnh lý này ở trẻ nhỏ. Khi trẻ bị táo bón cha mẹ nên xử lý như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ chia sẻ một số thông tin có ích mà các bậc cha mẹ có thể tham khảo.
Cha mẹ nên làm gì với bệnh táo bón ở trẻ nhỏ?
Bệnh táo bón ở trẻ em là tình trạng mà nhiều trẻ mắc phải. Táo bón là những trường hợp đi tiêu không thường xuyên (dưới 3 lần/1 tuần). Táo bón khiến phân cứng, khó khăn khi đi đại tiện. Táo bón có hai dạng là:
- Táo bón chức năng không kèm theo bất thường về mặt giải phẫu sinh hóa. Tình trạng này chiếm 90 – 95% các trường hợp bị táo bón ở trẻ em.
- Táo bón thực thể là táo bón do có bất thường về mặt giải phẫu hoặc sinh hóa. Tình trạng này chiếm dưới 5% tổng số trẻ táo bón
Có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng này. Bởi vậy cha mẹ cần tùy thuộc vào từng nguyên nhân để điều trị bệnh. Tuy nhiên điều quan trọng nhất vẫn là chế độ ăn uống của trẻ. Dưới đây là một số cách xử lý mà các bậc cha mẹ có thể tham khảo và thực hiện theo.
Táo bón kéo dài có thể dẫn đến xuất huyết đại tràng, lâu ngày dẫn đến xuất huyết trực tràng gây nguy hiểm cho trẻ sơ sinh. Khối phân cứng nên gây ra sang chấn, viêm nhiễm vùng niêm mạc trực tràng, ống hậu môn cho nên làm tăng nguy cơ gây viêm nhiễm trùng, áp-xe hậu môn, trực tràng, rò hậu môn sau này ở trẻ.
Đối với trẻ còn bú sữa mẹ
Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi vẫn bú hoàn toàn sữa mẹ thì không cần uống nước. Tuy nhiên nếu trẻ bị táo bón thì vẫn cho uống 100 – 200ml nước/ngày. Đối với trẻ nhỏ còn bú mẹ, cách tốt nhất là điều chỉnh chế độ ăn uống của mẹ. Phải thay đổi thức ăn, vì bị táo bón khi nuôi con bú cần phải điều trị kịp thời.
Đối với trẻ lớn hơn
Trẻ bắt đầu ăn dặm từ 6 – 12 tháng uống 200 – 300ml nước/ngày. Trẻ 1 – 3 tuổi uống 500 – 600ml nước/ngày. Trẻ 3 – 5 tuổi uống 1000ml nước/ngày. Trẻ lớn hơn 10 tuổi uống bằng người lớn: 1500 – 2000ml nước/ngày.
Việc tăng cường ăn nhiều chất xơ trong đó tăng cường ăn nhiều rau xanh và quả chín. Cha mẹ cần lưu ý chọn các loại rau quả có tính chất nhuận tràng. Chẳng hạn như: rau khoai lang, mồng tơi, củ khoai lang, đu đủ, chuối tiêu, cam, bưởi… Nên tập cho trẻ thói quen ăn nhiều rau, quả chín từ nhỏ.
Việc bổ sung thêm chất xơ, pha sữa với nước cháo loãng hoặc nước bột khoai lang nghiền (đối với trẻ nuôi sữa ngoài). Đối với trẻ lớn hơn thì không nên ăn các loại hoa quả có vị chát: Ổi, hồng xiêm, bánh kẹo, nước uống có ga, cà phê…
Ngoài ra, táo bón còn liên quan đến chế độ vận động và lượng nước uống. Hãy cho trẻ uống thêm nước và đi lại, tập thể dục nhiều hơn, tránh ngồi lâu, ngồi nhiều.
Trẻ cũng cần phải tích cực tham gia các hoạt động thể chất có thể làm tăng lưu lượng máu đến các cơ quan quan trọng của cơ thể. Trong đó có hệ tiêu hóa, tăng cường trao đổi chất. Thúc đẩy hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn và ngăn ngừa được chứng táo bón
Phòng ngừa táo bón cho trẻ như thế nào?
Phòng ngừa bệnh táo bón ở trẻ không phải là điều quá khó. Cha mẹ cần thường xuyên chú ý đến trẻ để phát hiện và xử lý tình trạng này sớm nhất. Ngoài ra chúng tôi xin chia sẻ một số thông tin về cách phòng ngừa táo bón ở trẻ ma cha mẹ có thể tham khảo dưới đây.
Chế độ ăn uống
Để phòng ngừa táo bón cần cho trẻ uống đủ nước mỗi ngày. Ăn đủ chất xơ bằng cách bổ sung ít nhất một muỗng rau cho mỗi bát cháo hay cơm, cho trẻ ăn thêm trái cây như táo, chuối, đu đủ… hàng ngày.
Nếu trẻ bị táo bón trong giai đoạn chuyển từ sữa mẹ sang thức ăn đặc. Hãy cho trẻ tập uống 1 ly nước nước táo, lê, hoặc nước mận mỗi ngày. Nếu trẻ uống sữa bò bị táo bón: mẹ nên pha sữa loãng hơn bình thường một chút. Hoặc mẹ pha thêm vào sữa một thìa cà phê nước ép trái cây như cam, quýt… cho trẻ uống.
Ăn uống là một chất kích thích tự nhiên cho ruột, do đó, các bữa ăn đều đặn có thể giúp trẻ phát triển thói quen đi cầu bình thường. Nếu cần thiết, hãy để trẻ ăn sáng sớm hơn một chút để trẻ có thể đi đại tiện ở nhà trước khi đến trường. Đây là cách phòng táo bón ở trẻ em sợ đi vệ sinh ở trường hay nơi công cộng.
Thói quen đại tiện
Thói quen đại tiện tốt cũng giúp cho hệ tiêu hóa của trẻ hoạt động được ổn định hơn. Tập thói quen đi đại tiện cho trẻ bằng cách cho trẻ ngồi vệ sinh mỗi ngày tốt nhất là sáng sơm hoặc sau khi ăn khoảng 30 phút. Mỗi lần ngồi khoảng vài phút nhưng không nên quá 5 phút/lần.
Có thể cho trẻ uống một cốc nước đầy hay uống thuốc làm mềm phân trước khi ngồi cầu khoảng 30 phút. Lưu ý tư thế ngồi cầu phải đúng cách, nghĩa là trẻ phải ngồi thoải mái. Hai bàn chân trẻ phải hoàn toàn chạm đất (nếu trẻ phải dùng bồn cầu người lớn thì nên kê chân cho trẻ bằng quyển sách dày hay ghế nhựa).
Việc chân trẻ không chạm đất sẽ khiến trẻ không thể đi sạch phân trong ruột, việc ứ phân dần dần sẽ tạo ra u phân gây bón. Việc tập thói quen đi đại tiện phụ thuộc nhiều vào sự kiên nhẫn và quyết tâm của gia đình và bản thân trẻ, thông thường một trẻ sẽ tập được thói quen đi đại tiện vào giờ cố định trong ngày sau khoảng 2 tuần tập nghiêm túc, tuy nhiên có trẻ cần vài tháng mới tập được thói quen này.
Trên đây là một vài thông tin về bệnh táo bón ở trẻ nhỏ mà bạn đọc có thể tham khảo. Hy vọng đã giúp bạn biết cách xử lý cũng như phòng tránh bệnh được tốt hơn. Qua đỏ bảo vệ sức khỏe của bé được tốt nhất giúp trẻ phát triển được thuận lợi và khỏe mạnh hơn.